Orta Doğu’daki son jeopolitik olaylara rağmen, petrol endüstrisi şaşırtıcı derecede ılımlı bir tepki gösterdi. Bu durum, ABD’nin üretimini artırması ve OPEC+’ın üretimi artırma planları nedeniyle piyasanın petrol arzının yeterli olduğuna işaret ediyor. Küresel petrol göstergesi Brent, İran’ın İsrail’e yönelik saldırısının ardından Salı günü %5 artış gösterdi. Bu saldırı, Lübnan’daki Hizbullah’a yönelik eylemlere misilleme olarak görülüyordu.
Buna rağmen, Brent’in fiyatı 73,56$ seviyesinde, %2,6 artışla kapandı ve geçen haftaki fiyat seviyelerine yakın seyretti. Çarşamba günü, ABD’nin petrol stoklarında önemli bir artış bildirmesinin ardından petrol vadeli işlemleri yaklaşık 30 cent artış gösterdi.
ABD şu anda günde yaklaşık 13,4 milyon varil petrol üretiyor ve tahminler bu rakamın yıl sonuna kadar rekor seviye olan 13,49 milyon varile ulaşabileceğini gösteriyor. OPEC ve müttefikleri, OPEC+ olarak bilinen grup, 2022’den beri üretim kesintileri uyguluyordu ancak yılın ilerleyen dönemlerinde üretimi artırmaya başlamaları bekleniyor.
Geçmişte, petrol üreten bölgelerdeki gerilimin tırmanması petrol fiyatları üzerinde daha belirgin ve kalıcı bir etki yaratırdı. Ancak mevcut arz bolluğu ve zayıf talep endişeleri, piyasayı bu tür jeopolitik aksaklıklara karşı koruyor.
Black Mountain Energy CEO’su Rhett Bennett, petrol piyasasının yeni dinamikleri hakkında yorum yaparak, ABD kaya petrolü üretiminin baskınlığı ve OPEC’in yedek kapasitesi nedeniyle “korku priminin” azalmış göründüğünü ve bunun piyasayı önemli arz şoklarından koruduğuna inandığını belirtti.
Orta Doğu’daki devam eden çatışma ve İran yanlısı Husi isyancıların Kızıldeniz’deki gemilere saldırılarına rağmen, küresel ham petrol arzı kesintisiz devam etti. OPEC+, yıllardır süren üretim kesintileri nedeniyle önemli bir yedek kapasiteyi korudu ve bu durum Orta Doğu’daki gerilimlerden kaynaklanan potansiyel fiyat artışlarını sınırladı.
Uluslararası Enerji Ajansı, OPEC+’ın yedek üretim kapasitesini günde 5,7 milyon varil olarak tahmin ediyor ki bu İran’ın günlük 3,4 milyon varillik üretiminden daha fazla.
Brent fiyatları üçüncü çeyrekte %17 ve Eylül ayında %9 düştü ve bu Kasım 2022’den bu yana en büyük aylık düşüşü işaret ediyor. Bu düşüş kısmen OPEC’in küresel talep büyümesi görünümünde aşağı yönlü revizyonlardan kaynaklandı. West Texas Intermediate da çeyrek bazında %16 ve ay bazında %7 düşüş göstererek 68,17$ seviyesinde kapandı.
Pickering Energy Partners’ın baş yatırım sorumlusu Dan Pickering, ABD üretiminin sağladığı stratejik tamponun altını çizerek, değişen risklere rağmen arz ve talep dengesinin istikrarlı kaldığını belirtti.
ABD operatörlerinin Orta Doğu’daki artan gerilimlere yanıt olarak üretimi hızla artırması pek olası değil. OPEC+’ın Aralık ayında küresel piyasaya günde 180.000 varil ekleme planı ve aşırı üreten üyelerin uyumsuzluk olasılığı nedeniyle kaya petrolü yöneticileri temkinli davranıyor. Tall City Exploration CEO’su Michael Oestmann, bu olayların sondaj teşviklerini veya iş planlarını değiştirmeye yol açmasının pek olası olmadığını belirtti.
Wood Mackenzie’nin analistleri, Ekim ayı için Brent fiyatlarının 81$ seviyesinde olacağını öngördü, ancak bu tahmin Orta Doğu’daki durumun daha da tırmanıp tırmanmamasına bağlı olarak değişebilir.
Çarşamba öğleden sonra itibarıyla, Brent yaklaşık 73,95$ seviyesinde, WTI ham petrol vadeli işlemleri ise 70,23$ seviyesinde işlem görüyordu. Deep Well Services CEO’su Mark Marmo, mevcut fiyat artışını geçici olarak görüyor, ancak daha fazla ülkenin dahil olduğu uzun süreli bir savaşın yüksek fiyatları sürdürebileceğini kabul ediyor.
Reuters bu makaleye katkıda bulundu.
Bu makale yapay zekanın desteğiyle oluşturulmuş, çevrilmiş ve bir editör tarafından incelenmiştir. Daha fazla bilgi için Şart ve Koşullar bölümümüze bakın.
